Sert Çatallanma ya da Hard Fork Nedir?

Hard fork (veya hardfork), blockchain ağ protokolünde daha önce geçersiz olan blokları ve işlemleri geçerli kılan veya bunun tersini yapan radikal bir değişikliktir. Hard fork ile birlikte tüm düğümler veya kullanıcılar, protokol yazılımlarını en son sürüme yükseltirler.

Çatallanma, blok zincirinin mevcut uygulamaları tarafından sunulan işlevlerden memnun olmayan geliştiriciler veya bir kripto topluluğunun üyeleri tarafından başlatılabilir. Ayrıca, yeni projeler veya yeni kripto para yaratabilmek için kitlesel fon sağlamanın bir yolu olarak da tercih edilmektedir.

Hard fork ile soft fork birbirine karıştırılmaktadır. Bunu bu derslerle düzelteceğiz merak etmeyin.

Hard Fork’u anlamak

Hard fork, bir blok zincirinin en yeni sürümündeki düğümlerin artık blok zincirinin eski sürümlerini kabul etmemesidir; blok zinciri bir önceki sürümünden kalıcı olarak ayrılır.

Koda yeni bir kural eklemek, esasen blok zincirinde bir çatal oluşturur. Bu çatalı bir yol ayrımı olarak düşünebilirsiniz. Yükseltilmiş blok zinciri yol ayrımından sağa dönerek kendine yeni bir rota belirler. Eski bloklar ise aynı yolda gitmeye devam ederler. Genelde eski zincirde kalanlar da hata yaptıklarını anlayıp yeni zincire geçerler.

Çatallar Nasıl Çalışır?

Bir blok zincirindeki çatallanma, yalnızca Bitcoin'de değil, herhangi bir kripto teknolojisi platformunda meydana gelebilir. Bunun nedeni, blok zincirleri ve kripto paraların hangi kripto platformunda olursa olsun temelde aynı şekilde çalışmasıdır. Blok zincirlerindeki blokları, kayıtları taşıyan kriptografik anahtarlar olarak düşünebilirsiniz. Bir blok zincirindeki madenciler, ağdaki verileri taşıyan ve işleyen kuralları belirlediğinden, bu madenciler yeni kuralların ne amaçlarla getirilmesi gerektiğini anlar ve geliştirir.

Ancak tüm madencilerin çatallanmanın başarılı olması için yeni kurallarda ve güncellemenin hangi bloktan itibaren başlayacağı konusunda anlaşmaları gerekiyor.  Eğer tüm madenciler güncelleme üzerinde mutabık kalamazsa güncelleme isteyen madenciler zinciri çatallayarak eksi zincirden saparlar.

Bitcoin'e benzer adlara sahip çeşitli dijital para birimleri bu çatallanma süreci sayesinde ortaya çıktı: Bitcoin cash, Bitcoin gold ve diğer Bitcoin küsüratlar. Sıradan kripto para yatırımcıları için forkların farklarını anlamak ve zaman olarak haritalamak biraz kafa karıştırıcı gelebilir. Bunu anlamanıza yardımcı olmak için son birkaç yılın en önemli hardfork olaylarını ele aldık.

Hard Fork neden yapılır?

Geliştiriciler, yazılımın eski sürümlerinde bulunan önemli güvenlik açıklarını düzeltmek, yeni işlevler eklemek veya işlemleri tersine çevirmek istediklerinde sert çatallanmaya gidebilirler. Örneğin DAO (Decentralized Autonomous Organization, Merkezsiz Özerk Organizasyon) saldırıya uğradıktan sonra yapılan korsan işlemler geri alınmak için Ethereum hardforka gitmişti.

Ethereum ağına yapılan saldırıdan sonra, Ethereum topluluğu neredeyse oybirliğiyle, anonim bir bilgisayar korsanı tarafından on milyonlarca dolarlık soygun işlemlerini geri almak için hard fork lehine oy kullandı. Hard fork, DAO token sahiplerinin ether (ETH) fonlarını geri almasına da yardımcı oldu. Hardforktan sonra yeni zincir Ethereum adıyla, eski zincir ise Ethereum Classic adıyla yoluna devam ediyor.

Sert çatal teklifi, ağın işlem geçmişini komple değiştirmek için yapılmadı. Bunun yerine, DAO'ya bağlı fonları, orijinal sahiplerinin geri almalarını sağlayacak yeni bir akıllı sözleşmeye taşıdı.

DAO token sahipleri, (1 ETH ~ 100 DAO) sahip oldukları miktarla orantılı ETH aldı. Daha sonra DAO tokeni tüm borsalarda liste dışında bırakıldı ve kripto paralar tarihinin en kötü hatıralarından biri olarak tarih kitaplarında yerini aldı.