Fraktal Yapılar:

Fraktal yapılar, kendisine benzeyen ya da benzerlik özelliği bulunan küçük parçaların bir araya gelerek oluşturduğu şekiller olarak açıklanmaktadır. Doğada biçimsiz olarak görünen birçok cisimde, cismi oluşturan parçalar ya da bileşenler, düzensiz olarak biraraya gelmiş gibi görünmesine karşın bu parçalar daha küçük ölçeklerde incelendiğinde cismin kendisine benzer bir desene sahip olduğu anlaşılmaktadır. Fraktal yapıya sahip cisimlere en kolay örnek olarak kar taneleri verilebilir:

Fraktal yapılar kavramı, matematikçi Benoit B. Mandelbrot tarafından ortaya atılmıştır. Mandelbrot, İngiltere sahil uzunluğunu ölçmek amacıyla yaptığı çalışmada fraktal kavramını keşfetmiştir. Fraktal kavramı, karmaşık gibi görünen birçok sistemin anlaşılabilir hale getirilmesi amacıyla matematik, akışkanlar dinamiği gibi birçok konuda kullanılmaktadır.  Mandelbrott, fraktal yapıları keşfetmesinin yanı sıra bu yapıların varlığını finansal piyasalarda da araştırmıştır. Mandelbrot, 1999 yılında “Scientific American” adlı dergide yayınlanan makalesinde fraktal yapıların, finans piyasalarının davranışlarını açıklamakta kullanılabileceğini şöyle ifade etmiştir:

“Bir fraktal her biri bütünün küçültülmüş ölçekteki bir versiyonu olan parçalara ayrılabilir geometrik şekildir. Finansta bu kavram temelsiz bir soyutlama değil, piyasa inanışının ayakları yere basan teorik yeniden formülasyonudur. Daha açık ifade etmek gerekirse, bir hisse senedi ya da kurun hareketleri, fiyat grafiği büyütülerek ya da küçültülerek aynı fiyat-zaman skalasına getirilirse, hep birbirine benzer görünür. Gözlemci hangi verinin haftadan haftaya, günden güne ya da saatten saate olduğunu söyleyemez. Bu özellik, grafikleri fraktal eğriler olarak tanımlar ve pek çok güçlü matematiksel araç ve bilgisayarla analiz edilmelerini mümkün kılar”.

Manderbrot’a benzer biçimde, R.N. Elliott’da, menkul kıymet grafiklerinin zamandan bağımsız olduğunu, yani yıllık hatta asırlık zaman dilimine sahip grafiklerdeki fiyat hareketlerinin, daha küçük aylık, saatlik veya günlük zaman dilime sahip grafiklerden oluştuğuna dikkat çekmiştir.

Temel İlkeler Dalga Prensibinin uygulanabilmesi için piyasanın taşıması gereken bazı özellikler bulunmaktadır. Bu temel ilkeler: – Fiyatların serbest olarak belirlenmesi – Piyasada düzenli ve ölçülebilir parametrelerin bulunması – Çok sayıda alıcı ve satıcının bulunması olarak sıralanmaktadır. Dalga Dereceleri Dalga Prensibi terminolojisinde dalgalar, zaman kıstasına göre derecelendirilmiştir. Her dalga, temsil ettiği zaman diliminden daha küçük zaman dilimi içerisinde var olan dalgaların birleşiminden oluşmaktadır. Zaman temelli bu derecelendirme sistemi, büyükten küçüğe doğru aşağıdaki tabloda sıralanmıştır.

Dalga AdıTemsil Ettiği Zaman Aralığı
Grand SupercycleYüzyıllar ile bin yıllar arası döngü
SupercycleOn yıllarla yüz yıllar arası döngü
CycleBir yıldan, on yıllara kadarki döngü
PrimaryBirkaç aydan, yıllara kadarki döngü
IntermadiateBirkaç haftadan, aylara kadar
MinorHaftalar
MinuteGünler
MinuetteSaatler
SubminuetteDakikalar

Büyük dereceli dalgalanmalar, siyasi ve temel ekonomik düzeydeki değişimleri, yani toplumun temelindeki değişimlerin etkilerini, orta dereceli dalgalar moda ve yaşam unsurlarındaki değişimin etkilerini ve küçük dereceli dalgalar kısa vadeli yatırımcı kitlesindeki davranış değişimlerini göstermektedir. Dalga Prensibi, görsel bir analiz yöntemi olması nedeniyle fiyat-zaman grafikleri üzerinde uygulanmaktadır. Grafiklerde dalga derecelerinin karıştırılmaması amacıyla özel bir etiketleme yöntemi kullanılmaktadır.

Dalga Adıİtki Dalgaları/Diyagonal DalgalarDüzeltme Dalgaları
Grand Supercycle((I)), ((II)), ((III)), ((IV)), ((V))((a)), ((b)), ((c))
Supercycle(I), (II), (III), (IV), (V)(a), (b), (c)
CycleI, II, III, IV, Va, b, c
Primary((5)) ,((4)) ,((3)) ,((2)) ,((1))((A)), ((B)), ((C))
Intermediate(5) ,(4) ,(3) ,(2) ,(1)(A), (B), (C)
Minor5 ,4 ,3 ,2 ,1A, B, C
Minute((i)), ((ii)), ((iii)), ((iv)), ((v))((a)), ((b)), ((c))
Minuette(i), (ii), (iii), (iv), (v)(a), (b), (c)
Subminuettei, ii, iii, iv, va, b, c

 

Tamam bu kadar hikaye yeter. Konuyu daha net hale getirmek için, bir Elliott dalgasının gerçek hayata nasıl olduğuna bakalım.

Gördüğünüz gibi, dalgalar gerçek hayatta mükemmel şekilde şekillendirilmiyor. Ayrıca dalgaları etiketlemenin kolay olmadığını da öğreneceksiniz. Fakat ne kadar çok çalışma yaparsanız o kadar tecrübe kazanırsınız. Elliott analizinde başarılı olmak için en önemli şey: “TECRÜBE”